Category: Uncategorized

Ndërsa prindërit përpiqen t’u japin fëmijëve fruta dhe perime të freskëta, hulumtimet e fundit po ngrenë alarmin: këto ushqime mund të jenë të mbushura me pesticide të rrezikshme. Studiuesit paralajmërojnë për ndikimet afatgjata në zhvillimin e trurit dhe sjelljes tek fëmijët, madje edhe kur sasia e kimikateve është “nën kufijtë e lejuar”. Çfarë dimë realisht për rrezikun që po fshihet në pjatat e tyre?

Pesticidet dhe fëmijët: Efektet afatgjata që duhet të shqetësojnë çdo prind

Një studim i zhvilluar nga shkencëtarët amerikanë ka treguar se fëmijët që janë të ekspozuar ndaj niveleve të larta të pesticideve, për shembull, nga konsumimi i frutave dhe perimeve të kontaminuara, kanë më shumë gjasa të zhvillojnë probleme të sjelljes dhe çrregullime të zhvillimit, si dhe probleme të tjera shëndetësore që mund të ndodhin në moshat e reja.

Në mënyrë të veçantë, studimet kanë lidhur ekspozimin ndaj pesticideve me rritjen e rrezikut për zhvillimin e problemeve neurologjike si ADHD (çrregullimi i hiperaktivitetit dhe vëmendjes) dhe çrregullime të tjera të zhvillimit të trurit. Shumë ekspertë janë të shqetësuar se ndikimi i këtyre kimikateve mund të jetë më i fortë tek fëmijët pasi truri i tyre është ende në zhvillim.

Rreziku që ndodhet në pjatë: A janë fëmijët më të ekspozuar?

Një raport i ri i EWG ka gjetur se disa prej ushqimeve më të konsumuar nga fëmijët janë gjithashtu disa nga më të kontaminuara me pesticide. Ushqimet që kanë shkaktuar shqetësime për shkak të niveleve të larta të mbetjeve të pesticideve përfshijnë luleshtrydhet, spinaqin, pjeshkët, qershitë, dhe mollët. Sipas këtij studimi, më shumë se 90% e mostrave të këtyre frutave përmbanin mbetje të të paktën dy ose më shumë pesticideve, dhe në disa raste, deri në 23 kimikate të ndryshme ishin gjetur në një mostër të vetme!

Çfarë mund të bëjmë?

Kjo situatë ka ngritur një seri pyetjesh për prindërit: si mund të sigurohemi që fëmijët tanë të konsumojnë ushqime të shëndetshme pa i ekspozuar ato ndaj rreziqeve të mundshme nga pesticidet? Ekspertët sugjerojnë disa hapa për të minimizuar rrezikun:

Lajini frutat dhe perimet mirë: Edhe pse larja e ushqimeve mund të ndihmojë në largimin e një pjese të pesticideve, kjo nuk është e mjaftueshme për t’i eliminuar ato plotësisht. Për të siguruar një pastrim më të thellë, mund të përdorni një solucion të thjeshtë me uthull dhe ujë. Zgjidhni produkte organike: Pavarësisht se ato mund të jenë më të shtrenjta, ushqimet organike janë më pak të mundshme të kenë nivele të larta të pesticideve, për shkak të rregullave të ngushta të kultivimit. Diversifikoni ushqimet: Sigurohuni që fëmijët të konsumojnë një gamë të gjerë frutash dhe perimesh, për të reduktuar mundësinë e ekspozimit të tepruar ndaj një pesticide të caktuar. Përfshini ushqime të pastra: Ushqime të tilla si karrotat, patatet dhe perimet me lëvore të trasha janë më pak të ekspozuara ndaj mbetjeve të pesticideve, dhe mund të jenë një alternativë më e sigurt.

Një thirrje për ndërgjegjësim dhe veprim

Ndërkohë që ekspertët paralajmërojnë për rreziqet që mund të sjellin pesticidet në ushqime, është koha që shoqëria të ndërgjegjësohet dhe të kërkojë rregullore më të forta dhe kontrolle më të rrepta mbi përdorimin e këtyre kimikateve. Pesticidet nuk duhet të jenë një kërcënim që kalon nëpër duar të fshehur; është koha që të kërkojmë siguri të vërtetë për të ardhmen e shëndetit të fëmijëve tanë.

Në këtë drejtim, mund të presim që qeveritë dhe organizatat ndërkombëtare të intensifikojnë kontrollet dhe të zhvillojnë më tej politikë të ndaluar përdorimin e pesticideve më të dëmshme për shëndetin publik, duke e bërë të mundur një të ardhme më të shëndetshme dhe më të sigurt për brezat që vijnë.

Një nga momentet më të forta emocionale në Ferma VIP ka ardhur nga banorja Elinara, e cila ka rrëfyer një përvojë të tmerrshme që ka përjetuar në moshën 18-vjeçare, kur ishte vetëm një vajzë e re që kërkonte pavarësi duke tentuar të punonte vetë.

Gjatë pushimeve të verës, doja të isha e pavarur nga prindërit. Fillova punë në një butik. Një ditë po prisja autobusin për në punë dhe një komshi më ofroi të më çonte me një mikun e tij. E njihja, përshëndeteshim çdo ditë  nuk kisha pse mos ta besoja,” tregoi Elinara.

Por ajo që nisi si një ditë e zakonshme, u kthye në një ngjarje që do të mbetej një traumë në jetën e saj përgjithmonë.

 “Makina mori një drejtim tjetër nga ai i qëndrës, dhe shpejt situata u bë e frikshme. Shoferi kishte një vështrim të egër. U ktheva dhe pashë komshiun tim, ai më bëri shenjë me gisht ‘shttt’. Më kërcënuan: ‘Do të të vrasim.’ Në atë moment e kuptova që duhej të veproja,” vazhdoi Elinara duke shtuar se iu desh të hidhej nga makina: “Hapa siguresën e makinës dhe u hodha nga makina në lëvizje. Rashë në rrugë pa ndjenja. Gjunjët, bërrylat, gishtat, ishin të gjithë të gjakosur. Por gjesti që bëra më shpëtoi jetën. Më mirë të humbja jetën, sesa të bija në duart e tyre.”

Ajo rrëfeu se kjo ngjarje e la me pasoja të thella psikologjike:

“Më ka lënë një traumë. Kishte shumë raste të përdhunimeve atëherë. Kisha frikë të dilja nga shtëpia. S’isha më e qetë, as kur isha vetëm, as kur isha me njerëz,” perfundoi ajo.

Në fund, Elinara u shpreh se për vite me radhë e kishte mbajtur këtë histori për vete, pa e ndarë me prindërit, nga frika se do t’i shqetësonte.

Pas 2 ditesh të mbushur me tension, spekulime dhe heshtje nga zyra e tij, Presidenti i Francës Emmanuel Macron është larguar papritur nga Parisi. Burime të besueshme nga Elizé konfirmuan mbrëmjen e djeshme se ai është vendosur përkohësisht në një manastir benediktin në afërsi të Mont Ventoux, në jug të vendit.

Sipas një deklarate të shkurtër nga Presidenca:

“Presidenti po merr disa ditë reflektimi personal, larg vëmendjes publike dhe presionit të përditshëm shtetëror. Ai mbetet i angazhuar për shërbimin ndaj vendit dhe do të rikthehet së shpejti në Paris.”

Largimi pa paralajmërim

Macron u largua nga Eliza pa eskortën e zakonshme dhe pa asnjë njoftim publik. Burime konfidenciale pohojnë se udhëtimi u organizua me ndihmën e disa klerikëve që ai ka njohur gjatë viteve në zonën e Provence, ku thuhet se shpesh ka gjetur “qetësi shpirtërore” në periudha të vështira.

Manastiri ku ndodhet është një vend i izoluar, pa sinjal telefonik dhe me rregulla të rrepta për kontakt me botën e jashtme. Vetë murgjit kanë refuzuar të komentojnë praninë e tij.

Analistët: Kjo është më shumë se një pushim

Ekspertë të politikës franceze e shohin këtë si një shenjë alarmi emocional dhe institucional.

“Një president nuk largohet kështu, pa njoftim, në mes të një krize mediatike dhe familjare, përveç nëse po përballet me një thyerje të brendshme,” – tha komentatori politik Yves Lamart për France24.

Ka zëra që thonë se ky largim mund të jetë faza e parë e një tërheqjeje më të madhe – ndoshta edhe nga politika aktive.

Çfarë e shtyu Macronin?

Ndërsa zyrtarisht motivi është “reflektimi personal”, të gjithë e lidhin këtë tërheqje me incidentin privat që ndodhi një javë më parë, ku thuhet se Brigitte Macron i dha një shpullë pas një debati të ashpër në rezidencën presidenciale. Që nga ajo ditë, të dy janë parë të veçuar, dhe daljet publike janë anuluar pa shpjegim.

Reagime publike dhe politike

Në rrjetet sociale, reagimet janë të përziera. Disa e shohin këtë si një shenjë humane të një lideri të rraskapitur emocionalisht, ndërsa të tjerë ngrejnë shqetësime serioze për mungesën e transparencës.

Në skenën politike, opozita ka nisur të përgatisë një rezolutë për të kërkuar një raportim të menjëhershëm nga Këshilli i Sigurisë Kombëtare për “gjendjen mendore dhe stabilitetin e presidencës”.

🧘‍♂️ Fjalë përfundimtare në këtë fazë:

A është ky thjesht një pushim për reflektim, apo një sinjal që Macron po përgatit terrenin për një largim të planifikuar nga skena politike dhe personale?

Një raport i fundit nga një grup ekonomistësh shqiptarë dhe të huaj ka nxjerrë në pah një fakt shqetësues: shqiptarët po punojnë më shumë orë se mesatarja europiane, por të ardhurat e tyre mbeten shumë më të ulëta.

Në raport theksohet se shkaku kryesor është produktiviteti i ulët, mungesa e teknologjisë në shumë sektorë, dhe pagat e pandryshuara prej vitesh në disa fusha.

“Nëse nuk investohet në aftësi, teknologji dhe edukim profesional, shqiptarët do të lodhen më shumë dhe do të fitojnë më pak. Kjo është një paralajmërim serioz për të ardhmen,” – tha një nga autorët e raportit.

Sipas të dhënave:

Mesatarisht një shqiptar punon 48 orë në javë, ndërsa në shumë vende të BE-së ky numër është rreth 38–40. Pagat neto në disa sektorë si bujqësia, ndërtimi dhe shërbimet, mbeten nën nivelin e jetesës së denjë, sidomos në qytete të mëdha si Tirana dhe Durrësi.

A ka shpresë për ndryshim?

Ekspertët thonë se me një strategji të qartë për rritjen e investimeve dhe trajnimeve, situata mund të përmirësohet. Por theksojnë: duhet nisur që tani.

Ndërkohë që çmimet në treg vazhdojnë të rriten dhe kostoja e jetesës po rëndon gjithnjë e më shumë familjet shqiptare, gjithnjë e më shpesh po shtrohet pyetja: A do të ketë një rritje të pagës minimale këtë verë?

Sipas disa ekspertëve të ekonomisë, ka gjasa që qeveria të shqyrtojë një ndryshim të pagës minimale gjatë muajve të verës, veçanërisht nëse të ardhurat nga taksat vazhdojnë të jenë në rritje dhe presioni publik bëhet më i madh.

“Nëse inflacioni mbetet i lartë dhe fuqia blerëse bie më tej, atëherë një rritje e pagës minimale në vjeshtë apo edhe gjatë verës nuk përjashtohet,” – thotë një analist i njohur ekonomik për median.

Aktualisht, paga minimale në Shqipëri është 40,000 lekë, pas rritjes që hyri në fuqi në fillim të vitit 2024. Megjithatë, shumë sindikata e konsiderojnë këtë shumë të pamjaftueshme për jetesën në qytetet e mëdha.

Nga ana tjetër, përfaqësues të biznesit kanë deklaruar se një rritje tjetër e shpejtë mund të sjellë vështirësi në sektorin privat, sidomos tek ndërmarrjet e vogla.

Çfarë pritet?

Asgjë nuk është zyrtare ende, por vera mund të sjellë diskutime të reja në qeveri, sidomos nëse rriten të ardhurat nga turizmi dhe sektori informal nis të formalizohet.

Lexuesit po e ndjekin me shumë interes këtë temë – dhe të gjithë kanë një pyetje në mendje: A do të jetë vera e 2025-s koha për një tjetër rritje të pagave?

Presidenti rus Vladimir Putin raportohet se ka qenë në qendër të një sulmi masiv dronesh nga Ukraina, teksa ndodhej brenda helikopterit të tij, gjatë një vizite në rajonin e Kurskut.

Megjithatë gjendja e tij shëndetësore është mirë dhe nuk ka pësuar dëmtime serioze, sipas deklaratave të komandantit të mbrojtjes ajrore ruse, Yury Dashkin.

Dashkin thekson se mbrojtja ajrore ruse neutralizoi 46 drone gjatë këtij incidenti, duke siguruar shëndetin e presidentit.

Ky incident ndodhi në një periudhë të tensionuar, ku Rusia dhe Ukraina kanë shkëmbyer sulme të shumta me drone dhe raketa.

Së fundmi, Rusia kreu një nga sulmet më të mëdha ajrore ndaj Ukrainës, duke përdorur 363 mjete ajrore sulmuese. Ukraina raportoi se kishte interceptuar shumicën e tyre, por disa rajone përjetuan dëme të konsiderueshme.

Në përgjigje të përshkallëzimit të konfliktit, SHBA, Mbretëria e Bashkuar, Franca dhe Gjermania kanë vendosur të heqin kufizimet mbi rrezet e armëve që i furnizojnë Ukrainës, duke i lejuar kështu të godasë objektiva ushtarake brenda territorit rus.

Kjo lëvizje ka shkaktuar reagime të ashpra nga Kremlini, i cili e ka cilësuar si një hap të rrezikshëm që mund të përshkallëzojë më tej konfliktin.

Ndërkohë, Presidenti amerikan Donald Trump ka kritikuar ashpër veprimet e Putinit, duke e quajtur atë “absolutisht të çmendur” dhe ka paralajmëruar për sanksione të reja nëse agresioni vazhdon.

Situata mbetet e tensionuar, me përshkallëzime të vazhdueshme dhe pa ndonjë shenjë të qartë për përfundimin e konfliktit në të ardhmen e afërt.

Një ngjarje e pazakontë ka tronditur opinionin publik francez dhe më gjerë: bashkëshortja e presidentit Emmanuel Macron, Brigitte Macron, është vënë në qendër të vëmendjes pas një incidenti të bujshëm, ku dyshohet se ka goditur një zyrtar publik gjatë një debati të ashpër në ambientet e një eventi zyrtar.

Sipas burimeve të para, përplasja ka ndodhur pas tensioneve që kishin lindur mbi një vendim politik që prekte arsimin publik – një kauzë që Brigitte Macron e ka për zemër. Dëshmitarët thonë se ajo ka humbur durimin pas një komenti provokues nga zyrtari në fjalë.

Ligji francez është shumë i qartë për raste të tilla. Goditja ndaj një zyrtari publik në ushtrim të detyrës konsiderohet vepër penale dhe dënohet me deri në 3 vite burg dhe një gjobë deri në 45,000 euro. Megjithatë, gjithçka varet nga rrethanat specifike të ngjarjes dhe nëse incidenti do të konsiderohet si agresion fizik i vërtetë apo një reagim i momentit pa pasoja të rënda.

Zyra e presidentit ende nuk ka dhënë një deklaratë zyrtare, ndërsa mediat janë në pritje të reagimit nga vetë Brigitte Macron. Ndërkohë, opinioni publik është ndarë mes atyre që e mbrojnë si një reagim njerëzor ndaj padrejtësisë dhe atyre që kërkojnë ndëshkim të barabartë për të gjithë.

Ngjarja pritet të zhvillohet në ditët në vijim, ndërsa të gjithë sytë janë kthyer nga Pallati Élysée.

Një tjetër përplasje e fortë në arenën ndërkombëtare ka filluar të marrë vëmendje mediatike dhe politike për Shqipërinë. Pas debatit në Kongresin Amerikan mbi fondet e SHBA-së që, sipas dëshmive, janë kanalizuar drejt Fondacionit Soros për të ndikuar në drejtësinë shqiptare, dhe pas dokumentarit të transmetuar nga rrjeti prestigjioz ZDF/Arte mbi kapjen e institucioneve shtetërore në Shqipëri, në horizont shfaqet një tjetër projekt mediatik me ndikim potencial global.

Në një postim në rrjetin Facebook, Jamarbër Malltezi, anëtar i Partisë Demokratike dhe zëri i artikuluar i opozitës ndaj asaj që ai e konsideron “kapje e shtetit”, ka bërë të ditur se një producent i huaj po shqyrton mundësinë për realizimin e një dokumentari për platformën Netflix, që do të trajtojë pikërisht përdorimin e sistemit të drejtësisë si armë politike në Shqipëri, si dhe roli i George Soros dhe diplomatëve ndërkombëtarë në këtë proces.

Postimi i tij origjinal thotë:

“Në vijim të debateve ne Kongresin Amerikan ku u zbulua se paratë e SHBA ju kaluan Soros dhe u përdorën për t’i dhënë drejtësinë në dorë Edi Ramës që të luftojë liderin e opozitës konservatore, dhe pas dokumentarit të ZDF-arte mbi kapjen e çdo zyre shteti nga Edi Rama, një producent po mendon të bëjë një dokumentar për Netflix mbi përdorimin e gjyqësorit si armë politike në Shqipëri dhe rolin e Soros dhe diplomatëve.

Po kërkojnë së pari informacione sa më të detajuara (dhe më pas sugjerime se kush don t’i thotë në kamera) lidhur me:

• rolin e fondacionit Soros në reformën në drejtësi;
• rolin e fondacionit East-West të Soros në punët e drejtësisë (dhe të Delina Ficos ish-partneres së Ramës dhe gruas së ministrit të Ramës);
• përzgjedhjet e gjyqtarëve dhe prokurorëve (përdorimi i motrës së zv/kryeministrit si etalon për drejtësinë);
• takime/komunikime të hapura apo jo të prokurorëve dhe gjyqtarëve me përfaqësues të qeverisë dhe eksponentë të Soros, përfshirë Yuri Kim (Edi Rama, Ulsi Manja, Taulant Balla ose Agaci); dinë që prokuroren e ka promovuar Taulanti nga Elbasani dhe takimet e Ulsit me Dumanin;
• kërkesa ose urdhra që ish-ambasadorja ka bërë për prokurorët e SPAK për të proceduar penalisht Sali Berishën (kanë intervistën e Escobar);
• takime të Taulant Ballës me Irena Gjokën te bar kafe Hilton;
• informacione të tjera që të tregojnë cenimin e standardeve apo që gjyqësori është kthyer në armë politike.**

Nëse keni informacione të tilla ju lutem mi nisni me email ose messenger në Facebook. Ju konfirmoj ruajtjen e anonimatit sipas kërkesës suaj.”

Reagime të pritshme dhe ndikim ndërkombëtar

Ky njoftim pritet të krijojë jehonë të gjerë, jo vetëm për përmbajtjen, por edhe për përmasën që merr çështja nëse dokumentari realizohet për një platformë me audiencë globale si Netflix. Propozimi për të trajtuar Shqipërinë si një rast konkret të përdorimit të drejtësisë për qëllime politike do të rikthejë edhe një herë në vëmendje kritikat e vazhdueshme të opozitës për kapjen e sistemit të drejtësisë dhe përfshirjen e aktorëve ndërkombëtarë në mënyrë të njëanshme.

Nëse do të realizohet, dokumentari mund të sjellë pasoja të ndjeshme si në perceptimin ndërkombëtar të institucioneve shqiptare, ashtu edhe në raportet e ardhshme diplomatike të vendit.